Uzman isim uyardı: “Bir yaşın altındaki çocuklar artık internetle karşı karşıya kalabiliyor”
Uzman isim uyardı: “Bir yaşın altındaki çocuklar artık internetle karşı karşıya kalabiliyor”
Prof. Dr. Şanlıay Şahin:
“Artık gençler 7 saatten fazla medya kullanıyor”
“Medyayı aile bebek bakıcısı üzere kullanmamalı”
Son yıllarda teknolojik gelişmeler, internete ulaşımın kolaylığı, tablet, akıllı cep telefonlarının yaygınlaşmasının akabinde çocukların, gençlerin bilhassa toplumsal medyada geçirdiği vakitler uzarken, uzmanlar bunun birçok ziyanı olduğu konusunda aileleri uyarıyor. Denetimsiz ve kontrolsüz kullanılan medya sonucunda birçok çocukta lisan gelişimi, uyku düşüncesi ve şiddete maillerinin artabileceği tespit edildi.
“İnternet kullanımına çocuklar 7 yaşında başlıyorlar”
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Mersin Kent Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu eğitim vazifelisi Prof. Dr. Şanlıay Şahin, yaz aylarının gelmesiyle birlikte okulların kapandığını lisana getirdi. Bu nedenle hem olağan medya hem de toplumsal medya kullanımının artacağını kaydeden Şahin, “Her türlü kelamlı, yazılı, basılı, görsel irtibat araçları medya diye isimlendiriliyor. Tabi günümüzde de teknoloji süratle ilerlediği için medya ömrün vazgeçilmez bir modülü haline geldi. Tabi radyo, televizyon, gazete, mecmua üzere klasik medya öğeleri olduğu üzere yeni medya öğeleri de artık çıktı. Artık laptoplar, akıllı telefonlar, bilgisayarlar, tabletler üzere öğelerle toplumsal medya kullanılıyor. Bu 2 medya ortasında kimi farklar var. Klasik medyada birey yalnızca tüketici noktasında devreye girerken, direk olarak rastgele bir kontağımız yok, bize sunulan medya içeriğini değiştirme yapamıyoruz. Yeni medya ise maksat kitleyle karşılıklı bir bağlantı mevcut. Bu nedenle bilgi seçilebiliyor, adresleyebiliyor, paylaşılabiliyor, depolanabiliyor ve geri bildirim de yapılanabiliyor. Yani sanal bir etkileşim mevcut. Bunun da tabi getirdiği dertler yaşanabiliyor. Türkiye İstatistik Kurumunun verdiği son bilgilere baktığınız vakit internet kullanımına çocuklar 7 yaşında başlıyorlar. Bu hakikaten çok problemli bir duruma yol açabiliyor. Bilgisayar, kullanmaya 8 yaşında başlıyorlar, 4’de birinin kendi bilgisayarı yada cep telefonu var, hatta yüzde 50’sinin rahatça internete ulaşabildiğini, yüzde 85’inin de ödevlerini internet üzerinden yaptığını biliyoruz. Burada çocuğun davranışları ve psikososyal durumunu etkilediğini biliyoruz. Her çocuk bundan tıpkı formda etkilenmez. Yaşı, cinsiyeti, gelişimsel durumu, ailesel özellikleri ve sosyo ekonomik durumu da bunu etkiliyor” diye konuştu.
“Gençler 7 saatten fazla medya kullanıyor”
2 yaşın altındaki çocukların seyrederek değil, deneyimleyerek birtakım şeyleri öğrendiğini vurgulayan Şahin, “Bu sebepten ötürü da erken yaşta ağır formda, içerik ve süreyi kontrol altında tutmadan sanal ortama maruz kalınması maalesef ki pek çok alanda çocuklarda gelişimsel meşakkatler yol açabiliyor. Lisan gelişiminde kahırlar yaşanabiliyor, uygu nizamı etkilenebiliyor ve çocuklar dikkatini ağırlaştırma da zorluk yaşıyorlar. Yapılan çalışmalarda da 2 yaşından küçük çocukların televizyon izlemesinin hiçbir yararı yoktur. Anne ve baba ile geçirilecek vakti da azaltıyor ve aile içi irtibat bozulabiliyor. 2 yaş üstündeki çocuklarda ise uygun programları, uygun biçimde sunarsak aslında toplumsal yeteneğin, lisan gelişimin ve okula hazırlık babında olumlu tesirleri de olabiliyor. Şayet uygunsuz, kontrolsüz medya kullanılırsa da maalesef ki uyku problemleri, saldırgan davranışlar, fizikî aktifliğin azalması sebebiyle obezite üzere dikkat problemlerine yol açabiliyor. Bunlara kesinlikle dikkat etmemiz gerekiyor. Yapılan çalışmalar gösteriyor ki gençler 7 saatten fazla medya kullanıyorlar ve yatak odasında da rastgele bir bilgisayar, televizyon, internet bulunan çocuklarda bu durum daha yüksek oranlarda görülüyor. Hem uyku sorunları hem de kitap okuma, hobilere ayrılan vakit bu çocuklarda azalıyor” tabirlerini kullandı.
“1 yaşın altında çocuklar artık internetle karşı karşıya kalabiliyor”
Çözümün akılcı medya kullanımı olduğunu kaydeden Şahin, “Bunun için biz medyanın sıhhati üzerindeki olumlu tesirlerini artırmalıyız, olumsuz tesirlerini de minimuma indirmeliyiz. İşte burada araştırmalar diyor ki 2 yaşındaki küçük çocukların televizyon, görüntü üzere şeyleri seyretmemesi konusunda ihtarlarda bulunuyor. 2 yaşındaki büyük çocuklarda ise günlük medya için ayrılan müddetin 2 saati geçmemesini tavsiye ediyoruz. Biz yetişkinler olarak çocuklara gerçek rol model olmalıyız. Çocuğun odasını medya olmadan dizayn etmek gerekir. Medyayı aile bebek bakıcısı üzere kullanmamalı. Boş vakitlerinde kesinlikle fizikî aktiviteler yapılmalı. Günde en az bir saat en az fizikî aktiviteyi ve oyunları tavsiye ediyoruz” dedi.