Türk futbolunun tarihinde birinci ulusal golü kim attı? Unutulmaz anının öyküsü

Futbol, Türkiye’de adeta bir tutkudur ve ülkemizde birçok unutulmaz futbol anısı bulunmaktadır. Ulusal grubumuzun tarihi de bu anılarla doludur. Pekala, Türk futbolunun tarihindeki birinci ulusal golü kim attı? Bu soru, futbolseverlerin merakla araştırdığı ve öğrenmek istediği bir bahistir.

TÜRK FUTBOLUNDA BİRİNCİ ULUSAL GOLÜ KİM ATTI?

Türk sporunun birinci teşkilatı olan Türk Egzersiz Cemiyetleri İttifakı’nın kurulmasının akabinde Yusuf Ziya Öniş başkanlığında birinci Türk Futbol Federasyonu 1923 yılında Şehzadebaşı’ndaki Letafet Apartmanı salonunda yapılan toplantıda ‘Futbol Hey’et-i Müttehidesi’ ismiyle kurulmuştur. Akabinde FIFA’ya başvurulmuş ve Türkiye 21 Mayıs 1923 tarihinde FIFA’nın 26. üyesi olmuştur.

FIFA üyesi Türkiye, birinci ulusal maçını Cumhuriyetin ilanından üç gün evvel oynadı. 26 Ekim 1923 tarihinde İstanbul Taksim Stadı’nda Romanya’yla oynanan bu maç 2-2 sonuçlandı.

Romanya karşısında 1-0 mağlup duruma düşen Millilerimiz, Zeki İstek Sporel’in 32 ve 50’inci dakikalarda attığı iki golle öne geçmeyi başardı. Romanya’nın ikinci golüyle maç 2-2 berabere biten maçta Romanya’ya 2 gol atan Zeki İstek Sporel, A Ulusal Kadro’nun birinci golünü atarak tarihe geçti.

Milli Ekip, 17 Haziran 1924’te oynadıkları Finlandiya maçında birinci galibiyeti elde etti. Helsinki’de Helsingfors Stadı’nda oynanan maçta Fenerbahçeli Zeki İstek Sporel, 4 golüyle Finlandiya ağlarını havalandırarak ismini altın harflerle tarihe yazdırdı.

Ardından gelen devirde Ulusal Kadro’yu 1924 Paris Olimpiyatları’na hazırlaması için İskoçya’dan Billy Hunter getirtilmiştir. Hunter, Türk futbolculara çağdaş futbolu tanıtan ve sistemli bir formda çalıştıran birinci teknik adam olmuştur. Yeniden 1924 Paris Olimpiyatları’nda Çekoslovakya’yla oynanan ve 5-2 kaybedilen maç, kayıtlara Ulusal Kadro’nun yurtdışındaki birinci maçı olarak geçmiştir.

ZEKİ İSTEK SPOREL KİMDİR?

Mehmed Zeki Sporel (28 Şubat 1898, İstanbul – 3 Kasım 1969, İstanbul), Türk ulusal futbolcu, asker, veteriner tabip, siyasetçi ve 1955-58 yılları ortasındaki Fenerbahçe Spor Kulübü lideri. Zeki İstek Sporel, Türk ulusal futbol ekibinin birinci golünü atmış, Fenerbahçe’de oynadığı 18 yılda 352 maçta 473 gol atarak, maç başına 1.34’lük gol oranı sağlamış ve Türk futbolunda en fazla gol atan oyunculardan birisi olarak Türk futbolunda tarihe geçmiştir. Soyadı kanunu sonrası kendisine bizatihi Atatürk tarafından Sporel soyismi verilmiştir.

Futbolculuk kariyeri

28 Şubat 1898 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası, Mızıka-yı Hümayun Kolağası Ali İstek Bey’di. Eğitimine Selimiye Kışlası’nda bulunan Mülkiye Baytar Mekteb-i Alisi’nde başladı lakin daha sonrasında ise Bursa Askeri İdadisi’ne nakil oldu ve askeri baytar olarak okulu bitirdi.

1910’lu Yıllarda Fenerbahçe Çim Hokeyi Ekibi ve orta sırada ayakta Zeki İstek Sporel.

1912-13 döneminde; ağabeyi, Fenerbahçeli futbolcu Hasan Kâmil Bey’in de tesirinde kalarak Fenerbahçe’nin genç kadrosuna 14 yaşında katılmıştır. Burada 1916’ya kadar yetişip, A kadroya 17 yaşında yükseldi. Birinci ekipteki birinci maçını 17 Kasım 1916’da, Üsküdar Anadolu’ya karşı oynamış ve Fenerbahçe’nin 7-0 galip geldiği bu maçta şimdi çocuk yaştaki Zeki İstek Sporel, 4 gol atmıştır. Fenerbahçe birinci kadrosunda 18 yıl boyunca forma giymiş, 352 maçta 473 gol atarak, maç başına 1.34’lük gol oranı sağlamış ve Türk futbolunda en fazla gol atan futbolcular ortasında tarihe geçmiştir. Türkiye ulusal futbol kadrosu formasını 16 kere giydi. 10 sefer kaptanlık yaptı. 26 Ekim 1923’te Romanya ile oynanan ve 2-2 berabere sonuçlanan Türkiye ulusal ekibinin birinci maçında 2 gol atarak ulusal ekibin birinci golcüsü olarak tarihe geçti. Ulusal kadroya toplam 15 gol kazandırdı. Ulusal kadronun Finlandiya’yı 4-2 yendiği maçta Türkiye’nin 4 golünü de atarak bu mevzudaki rekoru uzun vakit elinde tuttu. Futbolu 1934’te bıraktı. Soyadı kanunu çıktıktan sonra, soyadı şahsen Mustafa Kemal Atatürk tarafından verilmiştir. Tenis kısmında Türkiye’yi temsil etti. Yöneticilik yaptı. Türkiye Su Sporları Federasyonu ve Fenerbahçe Spor Kulübü başkanlıklarında (1955-1958) bulundu.

Zeki İstek Sporel, General Harrington Kupası maçında İngiliz karmasına 2. golü atmadan çabucak önce

3 Eylül 1932 tarihli Vakit gazetesinde Zeki İstek Sporel

1930’lu yılların gazetelerinde Zeki İstek Sporel’in mağazasının reklamı.

Ayrıca Fenerbahçe ile Galatasaray ortasındaki ezeli rekabette Galatasaray ağlarına tam 33 gol atarak kırılması çok güç bir rekora imza atmıştır. Kardeşleri ünlü futbolcular Hasan Kâmil Sporel ve Arif Sporel. 1921 yılında Galatasaray’ın yurt dışı çeşidinde Galatasaray forması ile uğraş etmiş, Werder Bremen, FC Köln, FC Saarbrücken ve FC Lausanne Sport maçlarında goller atmıştır.

1933’te Türkiye Futbol Şampiyonası’na İstanbul şampiyonu olarak katılan Fenerbahçe’nin finalde karşılaştığı İzmirspor’a karşı 2 gol atıp grubunun tarihindeki birinci Türkiye şampiyonluğunda direkt katkıda bulunmuştur.