Somali halkı, bahtını Türk halkının bahtından farklı görmüyor

Somali Savunma Bakanı Abdulkadir Muhammed Parıltı, Türkiye- Somali alakalarının durumunu ve geleceğini AA Tahlil için kaleme aldı.

***

Somali ile esaslı tarihî bağlara sahip olan Türkiye, karşılıklı itimat, dostluk ve kazan-kazan anlayışı üzerine kurduğu ikili bağlar sayesinde Somalililerin gönlünde vazgeçilmez bir yer edindi. Dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca Somalili, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğindeki Türkiye‘nin Somali‘ye verdiği bu şartsız takviyeye minnettarlıklarını her vesileyle lisana getiriyor. Bu minnettarlığın bir yansıması olarak Somalililer, Türkiye‘deki her türlü politik, ekonomik ve toplumsal gelişmeyi yakından takip ediyor. Bu nedenle de kendi yazgılarını Türkiye‘nin yazgısından başka görmeyen Somali halkı, Türkiye‘deki seçimin sonuçlarını heyecanla bekliyor.

Erdoğan’ın ziyaretinden evvel “kuş uçmaz kervan geçmez bir Somali” vardı

1960 yılında bağımsızlığını ilan eden Somali, 1969’a kadar Afrika‘da demokrasi, istikrar ve kalkınmanın sembolü olarak parladı. Lakin 1969 yılında gerçekleşen darbe sonrası Somalililerin demokratik hakları ellerinden alındı. 1991 yılında başlayan iç savaşla birlikte Thomas Hobbes’un “Herkesin herkese karşı savaşı” olarak tanımladığı süreç başladı. Hem iç savaş hem de dış müdahaleler nedeniyle Somali devleti çöktü ve halkına temel hizmetleri sunamamaya başladı. Bu süreçte savaş ağaları yabancı güçlerden aldıkları dayanaklarla Somali’de kurdukları paylaşım masalarında ülkeyi ve ülkenin kaynaklarını kendi ortalarında bölüşme kederine düştü. 20 yılı aşkın müddettir devam eden yıkıcı iç savaş yetmezmiş üzere Somali, ilerleyen yıllarda bir de kanlı Eş-Şebab terörüyle karşı karşıya geldi. Bu süreçler sonucunda kimi Somalili aktörlerin medet umdukları Batılı devletler bir “bataklık” olarak gördükleri Somali’yi kendi mukadderatına terk etti. Bir vakitler Doğu Afrika‘nın parlayan yıldızı olan Somali, kuş uçmaz kervan geçmez bir ülke ve ümitsizlik sembolü haline geldi.

Somali’de ihya ve inşanın sembolü: Türkiye

Türkiye bölge dışı bir aktör olmasına karşın genelde Afrika‘da, özelde ise Doğu Afrika‘da inşa edici bir rol oynayabileceğini Somali’de izlediği siyasetle şahsen gösterdi. 2011’de başlayan ve bugüne gelen süreçle birlikte Türkiye, Somali için “yeri doldurulamaz bir partner” haline geldi. O denli ki Erdoğan, seyahat sonrasında da verdiği kelamların gerisinde olduğunu geçen 12 yıllık müddette icraatlarıyla gösterdi. Somali’de yaşanan dramı bitirmek ve Somali devletinin yine ihya ve inşasına katkı sunmak Türkiye‘nin bütün kurumlarının dahil olduğu bir süreç haline geldi.

Türkiye, TİKA ve Kızılay başta olmak üzere birçok kurumuyla bölgede insani yardım süreçlerini başlattı. Öteki devletlerin güvenlik sorunlarını mazeret ederek elçilik hizmetlerini üçüncü ülkeler üzerinden verdikleri bir periyotta Türkiye en büyük elçiliğini Mogadişu’da inşa etti. Türk devleti, Somali devletinin geleceğinin garantörü olacak on binlerce Somalili öğrenciyi eğitmek üzere Türkiye’ye davet etti. Devlet inşasını başlatacak ve devam ettirecek farklı alanlarda binlerce Somalili memura eğitim verdi. Başta Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi olmak üzere kurduğu hastanelerle ülkede yıkılan sıhhat sistemini tekrar ayağa kaldırdı. Güçlü topraklara sahip Somali’yi ziraî olarak kalkındırmak ve kendine kâfi hale getirmek için çağdaş tarım okulları kurdu. Yüzbinlerce kilometre yola, tünellere, köprülere, tren yollarına ve devasa havalimanlarına sahip oldukları için bir Türk vatandaşına kolay gelebilecek olsa da Türkiye, Somali’de anaları oğullarına, babaları kızlarına kavuşturan yollar inşa etti. Mogadişu havalimanının inşası ve Türk Hava Yolları (THY) uçuşları ile birlikte Somali’yi dünyaya bağladı. Somalililer kendi sorunlarını daha inançlı ve demokratik bir ortamda tartışabilsinler diye birinci Somali senato binasını hizmete açtı. Somali meselelerine Somalili tahliller üretmek için dünyanın dört bir yanından Somalililerin davet edildiği birçok forum düzenledi. Kardeşi kardeşe küstüren nifak tohumlarıyla uğraş için arabuluculuk teşebbüslerinde bulundu. Hepsinden öte Somalili askerlerin eğitimlerinin gerçekleştirildiği TURKSOM Askeri Eğitim Üssü’nü kurdu. Somali Türk Vazife Kuvveti Komutanlığı bünyesindeki Askeri Okul Komutanlığı, Somali’deki subay ve astsubay muhtaçlığının karşılanmasına yönelik kıymetli rol üstlendi. Türk Silahlı Kuvvetleri Somali halkının “Kartal” (Gorgor) diye gururla isimlendirdiği binlerce Somalili komandoyu Türk komandolarının yuvası Isparta’da eğitti, donattı ve onlara vatan aşkı ile örülmüş bir ruh verdi.

Bugün Somali Cumhurbaşkanı Hasan Pir Mahmud liderliğinde teröre karşı verilen kararlı çabanın bel kemiğini bu askerler oluşturuyor. Eş-Şebab’a karşı verilen gayretin en ön saflarında yer alan bu askerler sayesinde Somali her geçen gün daha inançlı bir hale geliyor. Somali halkının Gorgor olarak isimlendirdiği komandolar, Somali’nin güvenliği için amansız bir gayret veriyor. Son 8 ayda Eş-Şebab’a indirilen darbelerin, kazanılan zaferlerin her bir anında bu askerlerin emeği ve kararlılığı bulunuyor. Türkiye’nin yetiştirdiği bu askerler kalkınmış ve müreffeh Somali’nin kurulması için bundan evvel olduğu üzere bundan sonra da uğraş harcayacaktır.

Türkiye’nin eforları dünya barışına da katkı sundu

Türkiye bu eforlarıyla yalnızca Somali’de ve Doğu Afrika‘da barışa katkı sunmanın ötesine geçerek çok istikametli, teşebbüsçü ve insani diplomasisi; caydırıcı askeri gücü; askeri yeteneklerini dost ve müttefik ülkelere aktarması ile dünya barışına katkı sundu. Türkiye birçok Afrika ülkesinin sıkıntısına tahlil için Birleşmiş Milletler (BM) şemsiyesi altında, taraflar ortasında diyalog yoluyla adil, kalıcı ve karşılıklı kabul edilebilecek bir siyasi tahlil bulunması için uğraş sarf etti. Son olarak Erdoğan vizyon, cüret ve irade göstererek Tahıl Koridoru Mutabakatı’na değerli katkı verdi. Bu katkı ile dünya besin güvenliğinin sağlanmasında hayati bir rol oynadı.

Öte yandan, Türkiye, dünyanın en büyük ve en kıymetli demokratik güçlerinden birisidir. Yüksek iştirakli Türk demokrasisi, bugün bütün Müslüman ülkeler açısından parlayan bir yıldız pozisyonundadır. Erdoğan’ın liderliğindeki Türkiye’nin Müslüman ülkeler ortasındaki örnek rolü, Somali’de de yakından takip ediliyor. Bu nedenle Somali halkı mukadderatını Türk halkından farklı görmüyor ve Türkiye’de yaşanan bütün politik, ekonomik ve toplumsal süreçleri yakından takip ediyor. Somali halkının en sıkıntı gününde yanında olan, kurumlarının tekrar ihyasında hayati role sahip güçlü Türkiye, önümüzdeki süreçte de hem kendi bölgesinde hem de dünya siyasetinde etkin rol oynamaya devam edecektir.

Somali bundan evvel olduğu üzere bundan sonra da dost ve kardeş Türkiye ile başta önceliği olan teröre karşı çaba olmak üzere birçok hususta işbirliğine devam etmeyi arzuluyor ve Türkiye’den bu noktada dayanak bekliyor. Yalnızca Somali değil yeryüzündeki bütün mazlum coğrafyalar Türkiye’nin bu dayanağının devamlılığına gereksinim duyuyor.

[Abdulkadir Muhammed Işık, Somali Savunma Bakanı]

Makalelerdeki fikirler muharririne aittir ve Anadolu Ajansının editöryal siyasetini yansıtmayabilir.