Sardes Antik Kenti’ndeki Sinagogun Yenileme Çalışmalarında Köylü Bayanlar Misyon Yapıyor

ANTİK Çağ’ın en kıymetli devletlerinden biri olan ve devlet garantisinde paranın birinci basıldığı yer olarak bilinen Lidya Krallığı’nın başşehri Sardes Antik Kenti’nde bulunan çağın en büyük sinagogunda yenileme çalışmalarında köylü bayanlar da vazife yapıyor. Turizme açık olan ve bayanlar tarafından yerindeki mozaik taşlar aslına uygun olarak döşenen sinagogun, inanç turizmi açısından kıymet taşıdığı belirtildi.

Devlet teminatında paranın birinci basıldığı yer olarak bilinen Salihli ilçesinin Koşul Mahallesi’nde bulunan Lidya Krallığı’nın başşehri Sardes Antik Kenti’nde, 159 yıl evvel başlayan hafriyat çalışmaları devalm ediyor. 5 bin yılı aşkın bir müddettir çeşitli yerleşimlere sahne olan ve birçok medeniyete konut sahipliği yapmış antik kentteki hafriyatlarda Lidya, Pers, Helenistik, Roma, Bizans ve başka kültürlerden çok sayıda yapı ve eser ortaya çıkarılırken, Antik Çağ’ın en büyük havrasına sahip olan kentte bulunan sinagog, inanç turizmi açısından ehemmiyet taşıyor. İncil’in vahiy kısmında, Hristiyanlığın batıya yayılmasında kıymetli rol oynayan Sardes, dini açıdan da başka bir kıymete sahipken, tapınakların yer aldığı ve Musevi cemaatinin ömür sürdürdüğünün ispatı olan sinagog, hala ihtişamını koruyor.

İki yıl evvel üstü demir çatı ile kapatılan, geçen yıl da tabanında yenileme çalışmaları başlayan Sardes Sinagogu’nun tabandaki mozaik taşlar köylü 9 bayan tarafından büyük bir titizlikle tamir ediliyor. Beyaz mozaik taşları Bintepeler tümülüsleri mevkinden, siyah mozaik taşları ise Antakya’dan temin edilen mozaik taşları bayanlar tarafından sinagogun yerine itinayla döşeniyor. Çalışmaların sürdüğü sinagog, inanç turizmine açık bir biçimde ziyaretçilere konut sahipliği yaparken, kenti geçen yıl 110 bin kişi, bu yılın birinci 6 ayında ise 60 bin kişi ziyaret etti.

‘BİNANIN İMALİNDE PARA VERENLERİN İSMİ DUVARA YAZILMIŞ’

Kentte yapılan çalışmalara ait bilgi veren hafriyat lideri Prof. Dr. Nicholas Cahill, bu yıl çalışmaların kentin birçok farklı noktasında sürdüğünü söyledi. Antik Çağ’ın en büyük sinagogundaki çalışmaların birkaç yıl daha süreceğine dikkat çeken Prof. Dr. Cahill, “Sinagog, 1963 yılında meydana çıkarıldı. Sinagogun yerindeki mozaikler, kaldırılmış ve çağdaş demir panolar halinde tekrar yerine yerleştirilmiş. Ancak kazıldığı için birçok boşluk kalmış. Biz de bayanlarla birlikte yerdeki o boşlukları tamir ediyoruz, boşlukları mozaik taşlarla aslına uygun olarak restore ediyoruz. Enteresan bir bina, antik dünyadaki en büyük sinagog ve çok lüks bir bina. Tabanı mozaik, duvarları ise renkli mermer ile kaplanmış. Binanın üretiminde para verenlerin ismi duvara yazılmış, duvarda bulunan yazıtta üretiminde kimin para verdiği Yunanca yazıyor. Sardes, milattan evvel 6’ncı yüzyılda en büyük kentlerden biri ve birebir vakitte büyük bir imparatorluğun başşehriydi. Yaptığımız hafriyatlarda elde ettiğimiz bulgularla, çok daha erken düzeylere iniyoruz. Kentin tarihini daha âlâ öğrenmeye çalışıyoruz” diye konuştu. (DHA)