Şap hastalığı nedir, insanlara bulaşır mı? Şap hastalığının insanlarda belirtileri nelerdir?

Son günlerde Türkiye’de çeşitli vilayetlerde görülen şap hastalığı büyük bir kaygı kaynağı haline geldi. Şap hastalığı, çift tırnaklı hayvanlarda yayılan ve insanlara da nadiren bulaşabilen bir viral enfeksiyon olarak bilinmektedir. Şap hastalığıyla gayret için tedbirler alınırken, insanlarda hastalığın belirtileri ve tesirleri merak konusu oldu. İnsanlarda ekseriyetle hafif seyreden şap hastalığı, nadiren enfekte hayvanlarla direkt temas yahut enfekte et ve süt eserleriyle bulaşabilir. Şap hastalığı nedir, insanlara bulaşır mı? Şap hastalığının insanlarda belirtileri nelerdir?

ŞAP HASTALIĞI NEDİR?

Son günlerde Türkiye’de çeşitli vilayetlerde görülen şap hastalığı büyük bir ilgi ve kaygı kaynağı haline gelmiştir. Şap hastalığı, çift tırnaklı hayvanlarda görülen akut seyirli, çok bulaşıcı ve zoonotik özelliklere sahip bir viral enfeksiyondur. Bu hastalık, ekonomik, siyasi ve ticari taraflarıyla büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bilhassa tarım kesimine ve hayvancılığa büyük ziyanlar verebilir.

Şap hastalığının etkeni Picornaviridae familyasına ilişkin olan Aphtovirus alt kümesindeki şap virüsüdür. Şap virüsü, O, A, C, SAT-1, SAT-2, SAT-3 ve ASİA 1 olmak üzere farklı serotiplere sahiptir. Bu serotipler ortasında çapraz bağışıklık görülmediği için hastalıkla çaba hayli zorlaşmaktadır. Şap hastalığı, ekseriyetle sığırlarda ateş, iştahsızlık, depresyon ve süt randımanında azalma üzere belirtilerle ortaya çıkar. Hastalık ilerledikçe, hayvanlarda salya akışı başlar ve lisan, dişetleri, interdigital bölge, göğüs derisi, ağız ve burun mukozası üzere bölgelerde veziküller (kesecikler) oluşur. Veziküller yırtıldığında ise ülseratif yaralar şekillenebilir.

ŞAP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR?

Şap hastalığı hayvanlar ortasında hava yoluyla ve temas yoluyla kolay kolay yayılabilir. Enfekte yahut kuluçka devrindeki hayvanlar, teneffüs, deri, sekretler, süt ve sperma yoluyla virüsü saçarlar. Ayrıyeten hastalık, bulaşık hayvan eserleri, araç ve aletler, beşerler, yabani hayvanlar, kuşlar, rüzgar ve nakil araçlarıyla da bulaşabilir. İnsanlarda ise ekseriyetle enfekte hayvanlarla direkt temas yahut enfekte et ve süt eserleriyle enfeksiyon nadiren görülebilir.

ŞAP HASTALIĞININ BEŞERLER DA BELİRTİLERİ NELERDİR?

Şap hastalığının beşere tesirleri çoklukla hafif seyreder. Enfekte olan insanlarda ateş, baş ağrısı, yorgunluk üzere grip gibisi belirtiler ortaya çıkabilir. Ender durumlarda cilt lezyonları da görülebilir. Fakat birden fazla vakit beşerler hastalığı hafif atlatır ve önemli komplikasyonlar geliştirmezler. Bilhassa hijyen kurallarına dikkat edildiğinde, şap hastalığı beşerden beşere yayılmaz.

Şarbon (antraks) ise şap hastalığından farklı bir hastalıktır. Şarbon, Bacillus anthracis isimli bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Şarbon, bilhassa hayvanlarda yaygın olarak görülen bir hastalıktır ve insanlara bulaşabilir. Şarbon, enfekte hayvanların dökülen sporları yahut kontamine olmuş hayvansal eserlerle temas sonucu beşere geçebilir. Şarbon enfeksiyonu, teneffüs, sindirim yahut deri yoluyla bulaşabilir. İnsanlarda şarbon enfeksiyonu önemli olabilir ve tedavi gerektirebilir.

Sonuç olarak, şap hastalığı çift tırnaklı hayvanlarda görülen viral bir enfeksiyondur ve değerli ekonomik ve ticari sonuçlara yol açabilir. Şap hastalığı, çiftlik hayvanları ortasında süratle yayılan ve insanlara da nadiren bulaşabilen bir hastalıktır. Şarbon ise hayvanlarda ve insanlarda önemli sıhhat problemlerine yol açabilen bakteriyel bir enfeksiyondur. Her iki hastalık da değerli dikkat gerektiren ve tedbir alınması gereken zoonotik hastalıklardır.