Prof. Dr. Hasan Sözbilir: Kuzey Anadolu Fayı’nın kırılması Kumburgaz Segmenti üzerinde olacak
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Kuzey Anadolu Fayı’nın 1939 Erzincan Depremi’nden bu yana batıya hakikat kırılarak gerilimini transfer ettiğini, bundan sonraki kırılmanın Kumburgaz Segmenti üzerinde olacağının düşünüldüğünü bildirdi.
17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin yıl dönümü nedeniyle yazılı açıklama yapan Prof. Dr. Sözbilir, bu zelzeleden 24 yıl sonra 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan zelzelelerin Türkiye’nin jeolojik pozisyonu prestijiyle sarsıntı tehlikesi en yüksek ülkelerden bir tanesi olduğunu bir defa daha kanıtlandığını belirtti.
Türkiye’de 1999 Zelzeleleri öncesinde de can ve mal kaybına neden olan çok sayıda yıkıcı zelzele yaşandığını anımsatan Sözbilir, şunları kaydetti:
“Bu sarsıntıları üreten farklı vilayetlere dağılmış 485 canlı fayın yanı sıra denizlerimizde de çok sayıda canlı fay mevcut. Yıkıcı zelzelelerin kıymetli bir kısmı Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Doğu Anadolu Fay Zonu içindeki fay segmentleri tarafından üretilmiş. Kuzey Anadolu Fayı, 1939 Erzincan Depremi’nden beri batıya yanlışsız kırılacak biçimde gerilimini transfer etmekte. 1999 Kocaeli ve Düzce zelzeleleri bu fayın ürettiği son yıkıcı sarsıntılar niteliğinde. Bilim insanlarının kıymetli bir kısmı bundan sonraki kırılmanın Kumburgaz Segmenti üzerinde olacağını düşünüyor. Natürel ki bu zelzele yakın vakitte gerçekleşirse yalnızca İstanbul değil Marmara denizine kıyısı olan tüm vilayetler etkilenir. Ama Türkiye’nin değişik vilayetlerinde 1999 Depremleri’nden sonra çok sayıda yıkıcı sarsıntı oldu. 2011 Van, 2020 Elazığ ve Sisam-İzmir sarsıntıları ile 6 Şubat Kahramanmaraş zelzeleleri İstanbul dışında da zelzeleye hazırlıklı olmamız gerektiğini söylüyor.”
Sözbilir, bilhassa İzmir, Balıkesir, Manisa, Aydın, Muğla, Denizli, Çanakkale, Afyon, Kayseri ve Adana üzere çok sayıda canlı fay içeren vilayetlerle, Kahramanmaraş sarsıntılarında kırılan fayların uçlarındaki Savrun Fayı, Malatya Fayı, Palu Fayı, Ölüdeniz Fayı, Adıyaman Fayı, Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ve Orta Anadolu -Ecemiş Fayı üzere faylar üzerinde de gerilim birikiminin devam ettiğini aktardı.
Türkiye’deki zelzele seferberliğinin sürekliliğine gereksinim olduğuna dikkati çeken Sözbilir, hem sarsıntıya hazırlık hem de afet idaresi konusunda yapılması gerekenlerin sıkı halde takibinin kıymetli olduğunu kelamlarına ekledi.