Mimar Sinan’ın yapıtı Cedid Ali Paşa Camii 458 yıldır ihtişamını koruyor
Mimar Sinan‘ın yapıtı Cedid Ali Paşa Camii 458 yıldır ihtişamını koruyor
TEKİRDAĞ – Osmanlı Sadrazamı Cedid Ahmet Paşa tarafından Tekirdağ’ın Marmaraereğlisi ilçesinde Mimar Sinan’a yaptırdığı tarihi cami, 458 yıldır dimdik ayakta kalarak hala heybetini koruyor.
Marmaraereğli ilçesinde Osmanlı devrinden kalan ecdat yadigarı tek tarihi eser, 5 asır geçmesine karşın hala ihtişamını koruyor. Sadrazam Cedid Ali Paşa’nın 1565 yılında Mimar Sinan’a yaptırdığı cami, ilçeye gelenlerin uğrak yeri olduğu belirtildi.
Tarihi caminin karşısında berberlik yapan Cengiz Gözükara, “Osmanlı periyodunun tek yapıtıdır burası Marmaraereğlisi’nde. Aldığım duyumlara nazaran, Cedid Ali Paşa gemiciymiş, buraya geliyor. Burada lodosa yakalanıyor. Diyor ki şayet ben mürettebatımla birlikte kurtulursam kıyıya çıktığım vakit oraya cami inşa yapacağım. O vakit buraya gemi geliyor dayanıyor limana lakin dayandığı andan itibaren mürettebatıyla bir arada buraya çıkıyor. Burada 1-2 ay konaklıyor. O konaklanma esnasında bu camiyi buraya inşa ediyorlar” tabirlerini kullandı.
“Caminin gerecini İstanbul’dan getirmiş”
Yarım asır evvel Erzurum vilayetinden göç ederek Marmaraereğlisi ilçesine yerleşen Ebubekir Tosun, “Cedid Ali Paşa, burası fethedildiği vakit, Yunanlılardan alındığı vakit bu mahalleye gelmişler, Müslüman Mahallesi var, cami yok. O vakit gemiyle caminin materyalini İstanbul’dan getirmiş ve bu camiyi inşa etmiş. O vakit bu vakit birtakım ufak tefek tadilat gördüyse de hala sistemi birebir, tavanı birebir, duvarları ayakta duruyor. Caminin avlusunda ağaç direkleri vardı. Onlar çürümeye başlayınca söktüler, yerine beton attılar. Minare tadilat oldu, minare yenilendi” tabirlerini kullandı.
Tarihi caminin yer aldığı Marmaraereğlisi ilçesi Cedid Ali Paşa Mahallesi’nin Osmanlı’dan kalma yerleşim yeri olduğunu söz eden Nurettin Özden, “Cedid Ali Paşa bir seferden dönerken yakalandığı fırtınadan ötürü Marmaraereğlisi’ndeki bir limana sığınmıştır. Bu sığınma esnasında, buraya sığındığından ötürü bir cami ile bir hamam yapmıştır. Cami şuan da mevcut olarak kullanılmaktadır. Lakin aşikâr vakitlerde gördüğü tadilattan ötürü eski özelliğini kaybetmiştir. Hamamımız da yok olmuş derece de kaybolmuştur. Cedid Ali Paşa Camii Marmaraereğlisi’nde yıllardan beri hizmet etmektedir. Mimar Sinan’ın çıraklık ve ustalık periyoduna rastlayan ufak mimarilerinden yaptığı camidir” dedi.
Cedid Ali Paşa Camii’nin tarihçesi
Cedid Ali Paşa Camii, Yasal Sultan Süleyman’ın sadrazamlarından Cedid (Semiz) Ali Paşa tarafından 1565 yılında Mimar Sinan’a inşa ettirilmiştir. Çeşitli tadilatlar ve değişiklikler gören bu cami, özgünlüğünü büyük ölçüde kaybetmiştir. Cami, bölgenin Osmanlı Devri’nde yapılan tek yapıtı olma özelliğine sahiptir.
Caminin inşası ile alakalı enteresan de bir kıssa vardır. Cedid (Semiz) Ali Paşa bir gün Marmaraereğlisi açıklarından gemiyle geçerken sarsıcı bir fırtınaya yakalanır. Yanındakilerle birlikte en yakın kara modülü olan Marmaraereğlisi’ne sığınmak zorunda kalır. Paşa karaya çıktıktan sonra burayı çok beğenir ve bu bölgeye bir cami yaptırmaya karar verir. Mimar Sinan’a inşa ettirdiği bu şirin camiyi mahallî halka armağan eder.
Kesme taştan yapılan yuvarlak gövdeli ve tek şerefeli minaresi ve ahşap çatısı bulunan cami, dikdörtgen formunda, kolay bir üslupta ve ahşap gereç kullanılarak inşa edilmiştir. Bu cami, 1985 yılında betonarmeye çevrilerek, bütün özelliğini yitirmiştir. Cami haziresinde bulunan mezar taşları da kaldırılmış, yerine müftülük binası yapılmıştır. Yapının üzerinde tadilat kitabesi de bulunmaktadır.