Kriz devirlerinde toplumsal medyadan bilgi alırken dikkatli olunması gerekiyor
SELÇUK Üniversitesi Bağlantı Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Selman Selim Akyüz, kriz periyotlarında toplumsal medyadan bilgi alırken dikkatli olunması gerektiği konusunda ikazda bulundu. Akyüz, “Sosyal medya sayesinde haber kaynakları hem çeşitlendi hem de yeni medyayla birlikte haber güvenilirliği sorunu ortaya çıktı. İnsanların hakikat bilgiye ulaşma ihtiyacı kriz devirlerinde artıyor. Afet, salgınlar, yangınlar, seçim devirleri, toplumsal hareketler, bu cins devirlerde beşerler, bilgi açığı olduğunda toplumsal medyaya yönelmeye başlıyor. Bu periyotlarda toplumsal medyadaki haber kaynaklarına çok dikkat edilmesi gerekiyor” dedi.
Doğal afetler ve kriz devirlerinde insanların kısa müddette yanlışsız bilgiye ulaşmak için toplumsal medyadan yararlanması, öğrenilen bilgilerin doğruluğunun da tartışılmasına yol açıyor. Toplumsal medyadan öğrenilen bilgilerin kesinlikle öteki kaynaklardan da teyit edilmesi gerektiğini tabir eden Selçuk Üniversitesi Bağlantı Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Selman Selim Akyüz, “Sosyal medya sayesinde haber kaynakları hem çeşitlendi hem de yeni medyayla birlikte haber güvenilirliği sorunu ortaya çıktı ve daha da arttı diyebiliriz. Bu sorun yüklü olarak kriz devirlerinde ortaya çıkıyor. İnsanların yanlışsız bilgiye ulaşma gereksinimi, kriz devirlerinde artıyor. Kriz periyotlarında gerek kamu kaynakları gerekse bu alanda uzmanlığı olan haber kaynakları gerçek bilginin ortaya çıkması konusunda meseleler yaşıyor. İnsanların muhtaçlığı olan bilgi gecikiyor. O ortada oluşan bilgi açığını toplumsal medyadaki manipülatif, yanlış ya da eksik bilgiler doldurmaya başlıyor. Lakin her şeye karşın pandemi periyodundan itibaren gördüğümüz üzere televizyonlar, kriz periyotlarında hala muteber haber araçları ortasında birinci sırada yer alıyor” diye konuştu.
‘KIŞKIRTICI, KORKUTUCU, ÖFKE TETİKLEYİCİ BİLGİYE KUŞKU İLE YAKLAŞIN’Korku, öfke ve kışkırtıcı içerikler barındıran haberlere kuşkuyla yaklaşılması gerektiğini belirten Doç. Dr. Akyüz, şunları söyledi: “Afetler, salgınlar, büyük yangınlar, seçim devirleri, toplumsal hareketler, bu cins devirlerde beşerler bilgi açığı olduğunda toplumsal medyaya yönelmeye başlıyor. Toplumsal medyada da devreye maalesef kurumsal olmayan; ismi, cismi aşikâr olmayan, haber hesapları yahut şahıslar, anonim hesaplar devreye giriyor. Bunlar mutlakmış üzere insanların bilgi açığını kapatıyorlarmış üzere; hislerine, öfkelerine, endişelerine hitap eden paylaşımlar yapıyor. Her vakit haber aldığımız kaynaklara dikkat etmeli. Sizin hislerinize hitap ediyorsa; kışkırtıcı, tahrik edici, korkutucu yahut sizin öfkenizi tetikleyici içerikler üretiliyorsa, onlara kuşkuyla yaklaşması gerekiyor.”‘SOSYAL MEDYADAKİ BİLGİYİ ÖBÜR KAYNAKLARDAN DOĞRULATIN’
Sosyal medyadan öğrenilen bilginin diğer kaynaklarca doğrulatılmasının değerine değinin Doç. Dr. Akyüz, “Gördüğünüz bilgi eğer hiçbir yerde karşınıza çıkmadıysa çabucak açık kaynaklar var, arama motorları var. O arama motorlarına birkaç anahtar söz yazdığınızda, o haberle ilgili daha evvel yapılmış yahut yeni haberler varsa karşınıza çıkıyor. Oradaki muteber kaynaklara baktığınızda haberin yanlışsız olup olmadığını görüyorsunuz. Şayet hiçbir şey çıkmıyorsa karşınıza demek ki o haber kesinlikle yanlıştır. ya da palavra, bilerek uydurma haber üretilmiştir. Bu yüzden çok dikkatli olmak gerekiyor” dedi.