Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, iktisat gündemini kıymetlendirdi: (1)

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Orta Vadeli Program’da ( Ovp ) yer alan enflasyon amacına işaret ederek, “Hedefimiz, enflasyonu 2026 sonunda tekrar tek haneye düşürebilmek. Bu güç bir süreç fakat mümkün, geçmişte başardık, tekrar başaracağız.” dedi.

Bakan Şimşek, NTV’de katıldığı programda, iktisattaki gelişmelere ait soruları yanıtladı.

Küresel iktisattaki zorluklara işaret eden Şimşek, global art planın, bu periyotta fon akışı ve risk iştahı açısından çok destekleyici olmadığını söyledi. Şimşek, “Ancak kıssası olan gelişmekte olan ülkeler ön plana çıkabilir. Türkiye, önümüzdeki devirde muhtemelen bunlardan birisi olacak.” diye konuştu.

Şimşek, OVP’nin, enflasyonla uğraş, mali disiplin ve yapısal ıslahat olmak üzere üç temel bileşeni olduğunu belirterek, “Enflasyonu tekrar makul seviyelere, tek haneye getirecek bir program çerçevesini ortaya koyduk. Geçiş devrinden sonra çok daha güçlü biçimde bunun sonuçlarını göreceğiz. Maksadımız, enflasyonu 2026 sonunda tekrar tek haneye düşürebilmek. Bu sıkıntı bir süreç lakin mümkün, geçmişte başardık, tekrar başaracağız.” tabirini kullandı.

Bütçe açığının ulusal gelire oranını zelzele harcamaları hariç yüzde 3’ün altına düşürmeyi hedeflediklerini de aktaran Şimşek, programın dördüncü ögesi olarak da dış kaynak ayağını gördüklerini anlattı.

“Kuru hür bıraktık”

OVP’deki enflasyon amaçlarının savlı bulunmasına hürmet gösterdiğini belirten Şimşek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Biz mümkün olduğunca en gerçekçi sayıları ortaya koymaya çalıştık. Edindiğim izlenim, genel manada programın maksatları, makro göstergeleri gerçekçi bulunuyor. Enflasyonla ilgili varsayım değişiklikleri, bizim resmi daha yeterli anlamamızla ilgili ortaya çıkan değişikliklerdir. Kur, uzun müddet tutulmuş, 2021 Aralık ayıyla 2023 Mayıs ayına kadar kur muhakkak seviyede tutulmuştu. Biz kuru özgür bıraktık. Bir taraftan rasyonel siyasetler derken bir yandan kura müdahale gerçek değil. Kur tesiri var. Kurdan enflasyona geçişkenlik yakın aylarda yüksek seyretti, bu azalacak. Şu anda ortaya koyduğumuz 3 yıllık program gayelerine bakarsanız, tahminen 2024 maksadı argümanlı bulunabilir fakat biz bilhassa savlı koyduk zira ek efor ortaya koymamız lazım. Program çerçevesinde aktif bir para ve maliye siyaseti, yapısal dönüşümle birlikte dış kaynak probleminin çözülmesi ve kurda da istikrarla savlı da olsa bu amaçları gerçekleştireceğimize inanıyoruz.”

“Zayıf kur, yüksek enflasyon periyodu geride kalacak”

Şimşek, kura ait sorular üzerine de “Bizim bir kur amacımız yok, hiçbir vakit olmadı. Aslında varsayım de olmaması lazım.” dedi.

Gelecek haziran ayına kadarki periyodu geçiş devri olarak öngördüklerini lisana getiren Şimşek, “Haziran sonrası çok farklı olacak bilhassa fon akışı manasında. Bizim bir kur iddiamız, amacımız olamaz, biz piyasadakini baz alıyoruz. Son yıllarda gözlemlediğimiz o fasit daire son bulacak, yani ‘kur, enflasyon ve yüksek geçişkenlik’… Önümüzdeki sene iç talep tekrar dengelenecek. İç talepte bilhassa çok tüketim boyutunda sınırlamaya gideceğiz. Kredi genişlemesini enflasyon gayesiyle paralel noktada tutacağız. Kredi üzerinden nakdî genişlemeyi sınırlayacağız. Bu, cari açığı aşağı çekecek. Altın ithalatına birtakım düzenlemeler getirdik, altın talebi de zayıflayacak. Para siyaseti daha tesirli hale gelecek. Bir taraftan para siyaseti bir taraftan da altın ithalatı önlemleri, lakin en değerlisi global art plan destekleyici hale gelecek. Muhtemelen zayıf kur, yüksek enflasyon devri geride kalacak. Biz buna inanıyoruz, bunu başaracağız. Yol haritamız bu çerçevede net.” diye konuştu.

“Vergi ıslahatları yapacağız”

Deprem harcamalarının süreklilik arz etmeyeceğine dikkati çeken Şimşek, “Yıl sonuna kadar tahsilat ayağında önemli performans göstereceğiz. Kontrol ayağı da o denli. Yakında defterdarlarımıza, vergi dairesi liderlerine, hepsine spesifik gayeler vereceğim.” tabirini kullandı.

Şimşek, gelir ayağında gayret gösterilmesi gerektiğini, gelecek sene bu hususlara daha fazla odaklanacaklarını ve vergi ıslahatları yapacaklarını belirterek, “Enflasyon konusunda nasıl kararlıysak, bütçe disiplinini tekrar teşhis etme noktasında da kararlıyız. Bütçe dışında da gelir arayışına gideceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.

Kredi kartı kullanımıyla ilgili yapılacak düzenlemenin sorulması üzerine ise Şimşek, kredi genişlemesinin makul olmasının programlar açısından çok kıymetli olduğunu söyledi. Eylül prestijiyle yıllık kredi kartı üzerinden kredi hacminin yüzde 140 civarında arttığına işaret eden Şimşek, şunları söyledi:

“Enflasyonun iki katından fazla. Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyonu, cari açığı denetim altına alamazsınız. Taşıt kredilerinde sınırlayıcı bir perspektife sahibiz. Birinci konutu kredilendirme konusunda rastgele bir değişikliğe gitmeyeceğiz. Yani birinci konut için vatandaşımızın konut edinmesini destekliyoruz. Lakin ikinci, üçüncü konut yahut tatil yerlerine ait vatandaşın imkanı varsa alır fakat krediyle biz bunu desteklemeyeceğiz. Krediyi bu alanlarda önemli halde hem fiyatlama olarak hem de ölçü olarak sınırlayacağız. Bankalarda bu çeşit kredilerin risk yükünü artırdık, arttırmaya devam edeceğiz. Fiyatlamasını daha hakikat yapacağız. Gerekirse miktarsal sınırlamaya gideceğiz zira cari açığı denetim altına almamız ve enflasyonu düşürmemiz lazım. Artık bize diyorlar ki ortaya amaç koydunuz, tutturamayacaksınız. Yok tutturacağız.”

(Sürecek)