Beklenen gün geldi! Türkiye sandık başına gidiyor
Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Devir Milletvekili Genel Seçimi için ülke genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim konseyinde 191 binden fazla sandık kurulacak. Bugün yurt içinde 60 milyon 697 bin 843 seçmen oy kullanacak. Yurt içinde 4 milyon 904 bin 672 seçmen birinci defa oy verecek. Cezaevinde tutuklu ve taksirli cürümlerden hükümlü seçmen sayısı ise 53 bin 172.
OY VERME SAATLERİ
Oy verme süreçleri, Türkiye genelinde saat 08.00’de başlayacak, saat 17.00’de sona erecek. Fakat saat 17.00’ye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, lider tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanacak. Seçmenler, üzerinde Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası bulunan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan, fotoğraflı, resmi nitelikteki evraklardan biriyle oy kullanabilecek.
SEÇMEN BİLGİ KAĞIDININ GETİRİLMESİ MECBURÎ DEĞİL
Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdının getirilmesi mecburî olmayacak. Seçmen bilgi kağıdı kendisine ulaşmayanlar, nerede, hangi sandıkta oy kullanacağını Yüksek Seçim Heyeti’nin (YSK) internet sitesinden öğrenebilecek. Seçimin ikinci cinse kalması halinde seçmen bilgi kağıdı yine gerekli olmayacak. Cep telefonu, fotoğraf yahut sinema makinesi üzere imaj kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu cins aygıtlar, oy verme süreci bittikten sonra iade edilmek üzere sandık konseyine bırakılacak.
İKİ BAŞKA OY PUSULASI TIPKI ZARFA KONULACAK
Seçmen, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulunduğu iki başka oy pusulasını tıpkı zarfa koyarak sandığa atacak. Evvel cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
DEPREM BÖLGESİNDE SEÇİM
YSK, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen zelzeleler nedeniyle çeşitli tedbirler aldı. Zelzeleden etkilenen vilayetlerdeki eksiklikleri tespit eden YSK, çalışmalar sonucu vilayetlerde kurulan konteynerlerde seçimin sağlıklı yürütülmesi için hazırlıklarını yaptı. Bölgede evvelce hangi okullara sandık kuruluyorsa tıpkı okullara tekrar sandık kurulacak. Okullar yıkılmış ya da hasar görmüş ise bahçesine yahut yakın bir alana konteyner konarak oyların kullanılması sağlanacak.
133 BİN SEÇMEN BAŞKA VİLAYETLERE KAYITLARINI ALDIRDI
Depremden etkilenen seçmenler, adres kaydını nereye aldırırsa orada oy kullanacak, oylar o seçim etrafı için sayılacak. Sarsıntı bölgesinden yaklaşık 133 bin seçmen başka vilayetlere kayıtlarını aldırdı. Hastalığı yahut mahzuru sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler için bu seçimde de seyyar sandıklar oluşturuldu. Bu seçmenler, seyyar sandıklarda oylarını kullanabilecek. Bu seçimde ayrıyeten birinci kere, kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanacak görme engelliler için her sandığa şablon gönderilecek.
CUMHURBAŞKANLIĞI İÇİN 3 ADAY YARIŞACAK
Cumhurbaşkanı seçimi pusulasında, kurayla belirlenen sıralamaya nazaran, Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan’ın ismi yer alacak. Fakat adaylardan Muharrem İnce, 11 Mayıs’ta adaylıktan çekildiğini açıkladı. Pusulaların basımı ve dağıtımı tamamlandığı için İnce’nin ismi pusulada yer almaya devam edecek.
24 SİYASİ PARTİ, 151 BAĞIMSIZ MİLLETVEKİLİ ADAYI
28. Devir Parlamentosu’nu belirlemek üzere yapılacak Milletvekili Genel Seçimi’ne ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek.
5 BAŞKA İTTİFAK
Bazı siyasi partiler, “Cumhur”, “Millet”, “Ata”, “Emek ve Özgürlük” ve “Sosyalist Güç Birliği” ittifakları ismi altında 5 farklı ittifakla seçime giriyor. Bu kapsamda, AK Parti, MHP, BBP ve Yine Refah Partisi, “Cumhur İttifakı” ismiyle seçime katılıyor.
“Millet İttifakı”nı, CHP, ÂLÂ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Partisi) ile Demokrat Parti oluşturdu. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) ile Türkiye Emekçi Partisi (TİP), “Emek ve Özgürlük İttifakı” ismi altına seçime giriyor. Anayasa Mahkemesinde açılan kapatılması istemli davada süreç devam eden HDP de Yeşil Sol Parti listelerinden seçime katılıyor. Zafer Partisi ve Adalet Partisi, “Ata” ittifakı ismi altında, Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Hareketi ve Sol Parti ise “Sosyalist Güç Birliği İttifakı” ismi altında seçime giriyor.
OY VERME YERLERİ
Kapalı oy verme yerleri, oyların kapalılığını ve seçmenlerin oylarını tam bir hürlük içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak biçimde olacak. Sandık başında misyonlu partili konsey üyeleri, adaylar ve gözlemciler (müşahitler), rozet, amblem yahut partisini belirtir rastgele bir işaret taşımayacak. Sandık heyeti lider ve üyeleri, misyona başlamadan evvel birinci iş sandık başında bulunanlar önünde ant içecek ve sandığın boş olduğunu denetim edecek.
Sandık alanında tertibi, sandık konseyi lideri sağlayacak. Lider, sistemi bozmaya yeltenenleri uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandık alanı dışına çıkarabilecek. Sandık alanında alınacak önlemler, seçmenlerin sandık başı süreçlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak. Oy verme süreci sırasında hamileler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak. Sandık başında seçmene, vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacaklar.
SEÇİM GÜNÜ YASAKLARI
Seçim yasakları kapsamında saat 06.00’dan 00.00’a kadar alkollü içki satılamayacak, alkollü ve genel yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak. Cümbüş yerleri oy verme müddetince kapalı kalacak, cümbüş yeri niteliğindeki lokantalarda da sadece yemek verilebilecek. Seçim yasaklarına ve belirtilen kurallara uyulmak koşuluyla saat 18.00’den sonra düğün yapılabilecek.
Emniyet ve asayişi korumakla vazifeli olanlardan öbür kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca seçim günü saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, kestirim ve yorum yapılamayacak. Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatleri ortasında fakat YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve bildiriler yayımlanabilecek. Seçim günü bütün yayınlar, saat 21.00’den sonra hür olacak, fakat YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00’den evvel de yayınların özgür bırakılmasına karar verilebilecek.
OYLAR HANGİ HALLEDER GEÇERSİZ SAYILACAK?
Seçmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki başka oy pusulasını birebir zarfa koyarak sandığa atacak. Evvel cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak. Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim çeşidine ilişkin olanın geçersiz olması, başkasının geçersiz sayılmasını gerektirmeyecek.
“Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, tıpkı ittifakta yer almayan parti yahut adaya mühür basılması halinde oylar geçersiz olacak. Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak halde yırtılması yahut koparılması, pusula üzerine mühür dışında yahut mühür yerine rastgele bir özel işaretin, isim, imza kaşesi yahut parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak. Ayrıyeten, oy pusulasının bariz bir formda karalanması, çizilmesi yahut işaretlenmesi, zarftan işaret hedefi taşıyan rastgele bir unsur çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak.
SALT ÇOĞUNLUK OLMAZSA 28 MAYIS’TA İKİNCİ CİNS OYLAMA YAPILACAK
Cumhurbaşkanı adaylarından hiçbirinin salt çoğunluğu sağlayamaması halinde 28 Mayıs’ta ikinci çeşit oylama yapılacak. Bunun için daha evvel YSK tarafından hazırlanan seçim takvimi işleyecek.