Batı Trakya’da Osmanlı devrinden kalma kıyafetler yaşatılıyor
Batı Trakya‘da, İskeçe’nin dağ köylerinde yaşayan Türk bayanları, Osmanlı devrinden kalma birbirinden renkli kıyafetleri günlük hayatlarında kullanarak yaşatmaya çalışıyor.
Anadolu Ajansının (AA) temmuz ayı için hazırladığı “Batı Trakya ve Selanik’teki Osmanlı eserleri” evrak haberi çerçevesinde hazırlanan bu kısımda, Osmanlı’dan kalma gelenekleri yansıtan yöresel kıyafetlerin Batı Trakya’da bugüne kadar nasıl yaşatıldığı ele alınıyor.
Osmanlı periyodundan miras kalan yöresel kıyafetlerin unutulmaması için bölgedeki bayanlar, Batı Trakya’ya ilişkin kıyafet geleneğini hala sürdürüyor.
Kültürlerini, gelecek kuşaklara aktarmak ve sürdürmek için efor sarf eden İskeçe’nin dağ köylerinde yaşayan Türk bayanlarının geçmişten izler taşıyan özel günlerde giydiği kıyafetleri klâsik sistemlerle üretiliyor.
İskeçe’ye yaklaşık 30-40 kilometre uzaklıkta bulunan Dolaphan, Mustafçova ve Agnila, klasik kıyafetlerin yaşatılmaya çalışıldığı köyler ortasında yer alıyor.
Kadınların günlük ömürlerinin yanı sıra düğün, bayram, cenaze yahut yas üzere özel günlerde de giydiği klasik kıyafetler, bölgeyi ziyaret edenlerin ilgisini çekiyor.
Bayram, düğün, mevlit yahut hatim merasimlerinin yapıldığı özel günlerde, daha renkli kıyafetler tercih edilirken; cenaze ve yas periyotlarında ise daha sade kıyafetler kullanılıyor.
İşlemelerine nazaran, giyen kişinin maddi ve uygar durumunu ortaya koyan birbirinden farklı ve renkli kıyafetler, bugün de birtakım köylerde bölge bayanları ve genç kızlar tarafından klâsik yollarla yapılıyor.
Kendilerine miras bırakılan kültürel özelliklerini müdafaaya çalışan Türk bayanları, değişen ömür stiline bağlı olarak gençlerde değişiklik göstermeye başlasa da kendilerine mahsus giysi stillerini yeni jenerasyonlara aktarmaya çalışıyor.
“Bir kişinin dış görünüşünden hangi köyden olduğunu anlayabiliyorsunuz”
İskeçe Türk Birliğine (İTB) bağlı dikiş nakış kursunda eğitmenlik yapan Gülser Homko, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kültürlerini yaşatmak istediklerini belirterek, kıyafetlerin her birinin el emeği göz ışığı olduğunu söyledi.
Kıyafetleri dikmenin maliyetinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Homko, dikiş sürecinin bir aydan fazla sürebileceğini lisana getirdi.
Homko, bayanların günlük ömürlerinin yanı sıra düğün, bayram, cenaze yahut yas üzere özel günlerde de giydiği klâsik kıyafetlerin köyden köye farklılık gösterebileceğine işaret ederek, “Bir kişinin dış görünüşünden onun hangi köyden olduğunu yahut yas tutup tutmadığını yahut keyifli olup olmadığını anlayabiliyorsunuz.” dedi.
Ergenlik devrindeki kız çocuklarının bulunduğu bölgeye nazaran çiçekli eşarplar, kahverengi, mor ve mavi elbise giydiğini belirten Homko, evlilik çağına gelmiş kızların da üzerine saflığı simgeleyen beyaz örtülü kırmızı eşarp giydiğini söyledi.
Homko, cenaze merasimlerinde de takı olmamak koşuluyla renkli elbise giyilebileceğini anlatarak, “Kendilerini kısaca elbiseleriyle söz edebilen bir toplumdan bahsediyoruz.” dedi.
“Osmanlı devrinde kullanılan desenlerle birebir uyuşmakta”
Dikiş nakış eğitmeni Şerife Mustafaoğlu da bu bölgedeki kıyafetlerde kullanılan motiflerin, Osmanlı devrinde kullanılan motiflerle tıpkı olduğuna dikkat çekerek, “Kadınların elbiselerinde bulunan desenler, Osmanlı periyodunda kullanılan desenlerle birebir uyuşmakta.” dedi.
Kıyafetlerin, çok sıkıntı ve uzun süren bir çalışma sonucu ortaya çıktığını vurgulayan Mustafaoğlu, ufak bir ayrıntının bile değerli olduğunu söyledi.
Mustafçova köyünden Tülay Kabza da günlük ömürde genç yaşlı çok sayıda kişinin yöresel kıyafetler giydiğini belirterek, “Yeni kuşaklar de umarım yöresel kıyafetlerimizi yaşatmaya devam eder.” tabirini kullandı.