Ailelere ‘Okul’ uyarısı: “Alışamadı 1 sene daha bekleyelim kanısı yanlış”

Milyonlarca öğrenci 2023-2024 eğitim öğretim yılının başlamasıyla okullarda yerini alırken ailelere yönelik tavsiyelerde bulunan Çocuk, Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Dilek Önal Sönmez, “Okulun başlaması çocuğa bir ceza üzere iletilmemeli, engellendiğini hissederse okula olan yansısı daha bir düşmansı olabilir, engelleyici hissedip okula gitmek istemeyebilir. Okul fobisi de çok önemli ve uzun süren süreçler olabiliyor. En değerli tavsiyem şu; alışamadı 1 sene daha bekleyelim sonra verelim fikri külliyen yanlış zira çocuk 3 sene sonra bile gitse tıpkı dertle devam eder” dedi.

Milyonlarca öğrenci 2023-2024 eğitim öğretim yılının başlamasıyla okullarda yerini alırken bu yıl birinci kez okula gidenler ve ahenk sorunu yaşayan çocuklar için uzmanlar ihtarlarda bulunuyor. Çocuk, Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Dilek Önal Sönmez, ailelerin bu süreçlerde çocuklarına yönelik yaklaşımlarına ait bilgi verirken, kolay bir ahenk süreci yaşanması ismine da tavsiyelerde bulundu. Doç. Dr. İstek Önal Sönmez, bu devirlerde yapılan yanlışlara da dikkat çekti.

“Okul fobisi, okula isteksizlik de çok önemli ve uzun süren süreçler olabiliyor”

Çocukların okula ahenk süreçlerinde ailelere büyük vazifeler düştüğünü aktaran Çocuk, Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Dilek Önal Sönmez, “Ne olacak, başıma ne gelecek, nasıl bir ortam olacak, hiçbir arkadaşımı, öğretmenimi tanımıyorum’ üzere başlangıç yapan öğrenciler de var. 1 gün evvelden okula götüreceği tüm eşyaları sakin sakin hazırlayıp sabah telaşına bırakmamak, çocuğun kendini inançta hissetmesi için anne babanın da kendini biraz daha denetimli tutması, çocuğun okula adaptasyonuna hayli yararlı olacaktır. Sıklıkla uyku sistemi, elektronik eşyalarla oynama mühleti, uyku, yemek hepsinde birtakım zorluklar oluyor zira değişkenlik oluyor; yaz periyodunda daha bir rahatlık oluyor. Okulun başlaması çocuğa bir ceza üzere iletilmemeli bu çok kıymetli, ‘Artık okula başladın, şunu, bunu yapamazsın’ üzere bütün zevk aldığı, heyecan duyduğu şeylerin engellendiğini hissederse çocuğun okula olan reaksiyonu farklılaşır, daha bir düşmansı, rahatsız edici, onu engelleyici hissedip okula gitmek istemeyebilir. Okul fobisi, okula isteksizlik de çok önemli ve uzun süren süreçler olabiliyor. Kaçınılması gereken en değerli davranış; ‘Bir git bakarız, bugün bir git, bugün gitmesen olur’ üzere güya okulun opsiyonel, bazen gidilip bazen gidilmeyecek keyfe tasa bir yer olduğunu hissettirirlerse çocuk sıklıkla meskende kalmayı tercih edebilir. Bu yüzden okulun hiçbir pazarlık kabul edilmeyen kesinlikle her gün gidilmesi gereken, birkaç örnekle söylenebilir; ‘Bak baban her gün işe gidiyor, abla, ağabeyin de her gün okuluna gidiyor, sen de gideceksin, bakalım bugün okulda neler olacak, yalnızca ders değil de kimlerle tanışacaksın, teneffüslerde ne oyun oynanacak acaba’ üzere biraz merak uyandırarak çocuğun adaptasyonunu artırmak için oyunun da okulda olduğunu hatırlatarak aileler çocuğa takviye olabilir” dedi.

“Alışamadı, 1 sene daha bekleyelim fikri külliyen yanlış “

Okul süreçlerinde çocukların birbirinden farklı reaksiyonlar gösterdiğini belirten Doç. Dr. İstek Önal Sönmez kelamlarına şöyle devam etti: “Her çocuk farklı kimi için hakikaten adım adım ayrılmaya gereksinim var lakin birtakım çocuklar hakikaten buna muhtaçlık duymuyorlar. ‘Bensiz ne yapacak, bir gözleyeyim, buradan ayrılmayayım’ diye hatta okulun bahçesinin önünde volta atan, çok dertli ebeveynleri görürüsünüz. O süreç çocuğu da olumsuz tesirler, ‘Annem bu kadar telaş ediyorsa demek ki başıma bir şey gelebilir’ üzere inançla ayrılıp, daha çocuğun göremeyeceği bir yerde olmak tahminen küçük çocuklarda bir hafta boyunca yakınlarda dolaşmak yardımcı olabilir. Çocuk zorla uyutulmaya çalışıldığı vakit sonraki gün çocuk çok daha acite, rahatsız, problemli bir biçimde uyanıyor. Bu tanımadığı bir huzursuzluksa şayet okulla ilgili endişeleri daha da artıyor. Çok sert, ‘Gideceksin, gitmezsen işte’ üzere tehditlerle devam edebiliyor. Yumuşak sert zorunluluğunu hissettirerek lakin cezalandırıcı olmadan desteklemek gerekir. Bir çocuk inatlaşırsa onu okula göndermek nitekim aile için düşünce verici bir durumdur, bunu olağan bir sürecin modülü üzere tatil bitiyor, makasla her şey kesiliyor ve farklı bir sürece geçiliyor üzere değil daha yumuşak geçiş yapılmalı. En kıymetli tavsiyem şu; ‘Alışamadı 1 sene daha bekleyelim sonra verelim’ fikri külliyen yanlış zira kaldığı noktadan çocuk 3 sene sonra bile gitse tıpkı dertle devam eder zira o kısım hayatının o perdesi o biçimde kalmış oluyor ve halledilmeden hayatına devam ediyor. Tekrar o periyoda geldiği vakit tıpkı perdeden devam eder o yüzden okula gitmesinin erken olduğu düşünülse bile adapte olup ondan sonra tahminen çocuğun durumuna nazaran tekrar planlama yapılmalı. Şayet çocuğun gelişimsel manada bir zorluğu, geriliği yoksa yaşıtlarıyla uyumlu, ince, kaba motor ve toplumsal irtibat marifetleri varsa çocuğu bekletmemek daha yanlışsız olur. Kimi çocuklarda geliştirilmesi gereken bu alanlarda değerli eksiklikler olabiliyor, bunların tamamlanması için de bu çocukların erken gitmesinin ziyanı olur. Bunu uygun ölçmek bazen de ölçülemeyecek seviyedeyse birinden dayanak alarak okula uygunluğunun kıymetlendirilerek karar verilmesi da gerçek olur” – İSTANBUL