Yüksek Sıcaklıklar Arı Popülasyonunu Olumsuz Etkiliyor
ÇANAKKALE Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Baytekin, 32 dereceyi geçen yüksek sıcaklıkların arıların larva ve yumurtalarının ölmesine neden olup, popülasyonlarını düşürdüğünü söyledi. Sıcak havada arıların bal ve polen çekişi yerine yüklü olarak iklimlendirmeyi sağlamak ve kovanı serinletmek için su çekmeye başladığını söyleyen Prof. Dr. Baytekin, bunun da bal randımanını düşürdüğünü kaydetti.Türkiye’de son aylarda mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları arı popülasyonunu olumsuz etkilerken, bal randımanını de değerli derecede azaltıyor. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Baytekin, kovan içi sıcaklığın 32 derece üstüne çıkması durumunda ana arıların yumurta performansının düştüğünü söyledi. Prof. Dr. Baytekin, yüksek sıcaklık nedeniyle yumurtaların çatlama, larvaların ölme riskinin de arttığını belirtti.
‘KOVAN BAŞINA YUMURTA VE LARVA ÖLÇÜSÜ KIYMETLİ DERECEDE DÜŞÜYOR’
Arıların yüksek sıcaklıktan olumsuz etkilendiğini vurgulayan Prof. Dr. Baytekin, Yüksek sıcaklık, tıpkı vakitte ana arıların yavru performansını da düşürüyor. Bu sene mevsim normallerinin üzerine neredeyse 10 derece civarında bir artış meydana geldi. Kovanların polen yükü artıyor lakin buna rağmen kovan başına yavru, larva ölçüsü kıymetli derecede düşüyor. Zira yüksek sıcaklıklarda kovan içi sıcaklık 32 derecenin üzerine çıkıyor. Yaptığımız hesaplamalara nazaran 40 bin nüfuslu, katı yeni konmuş bir kovan, günde 1 litre kadar su tüketiyor. Arı kovan içi sıcaklığı 32 derecede tutmak için suyu kovanın içerisine getiriyor. Fakat sıcaklık o kadar yükseliyor ki; arı 32 derecede tutmakta zorlanıyor. Arılar, yumurtaların yüksek sıcaklıktan çatlatmaması ve larvanın ölmemesi için kovan dışına çıkmak zorunda kalıyor. Bu ortada yeniden bal ve polen çekişi yerine arılar yüklü olarak iklimlendirmeyi sağlamak ve kovanı serinletmek için su çekmeye başlıyorlar. Hasebiyle nektar ve polen gelişi de birebir vakitte azalıyor. Arılar itidalli hayvanlar kümesinde yer alıyor. Münasebetiyle 14 derece ve üzerindeki sıcaklıklarda lakin etkin oluyorlar dedi.
‘YÜKSEK SICAKLIKLARDA AYÇİÇEĞİ DE ÇOK FAZLA SU KAYBEDİYOR’
Yüksek sıcaklığın nektar kaynaklarını da olumsuz etkilediğini söyleyen Prof. Dr. Baytekin, Ayçiçeği bugünlerde çiçeklendi. Arılar, ayçiçeğinden nektar çekmeye çalışıyor. Fakat nektar saat 09.00’a kadar arının alabileceği kıvamda kalıyor. Zira sıcaklık 30 derecenin üzerine çıktığında nektar suyunu kaybediyor ve arının alamayacağı koyu kıvama dönüyor. Bu nedenle arılar sabah erken saatlerde 10.00’a kadar çalışıyor. Sonra kovan içi iklimlendirmeyi sağlamak emeliyle su çekmeye başlıyor. Akşama kadar arı neredeyse su dışında kovana hiçbir şey getirmiyor. Zira nektar ve polenler alınabilir durumda değil. Akşam üzeri serinlik bastığında yahut sıcaklık 30 derecenin altına düştüğünde, tekrar nektar alınabilir duruma geliyor ve nektar çekmeye başlıyorlar. Şu anda ayçiçeği florası nitekim yararlanabileceğimiz en değerli flora lakin yüksek sıcaklıklarda ayçiçeği de çok fazla su kaybediyor. Bu türlü durumlarda nektar daha az salgılanıyor. Daha az salgılanan nektarda kısa müddette aslında suyunu kaybedip kuruyor. Hasebiyle yüksek sıcaklıklar bal randımanını kıymetli derecede düşürüyor dedi.
‘DIŞ CEPHE BOYASIYLA BOYANMASINDA FAYDA VAR’
Kovanların beyaza boyamanın kovan için sıcaklığı istikrarda tutmak için kıymetli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Baytekin, şöyle devam ettiÖzellikle kovan kapaklarının, saç kısımlarının da beyaza boyanması, mümkünse sentetik yağlı boya yerine dış cephe boyasıyla boyanmasında fayda var. Beyaz ışığı en düzgün yansıtan renktir ve kovan içi ısı düşmesinde yaklaşık beş derece üzere kıymetli bir fark yaratıyor. Başka yandan termo taban kullanmakta yarar var. Tekrar polen çekmecelerinin çekilmesi kovan altının ızgaralı olarak bırakılmasında yarar var. (DHA)