TRT Haber tarihe ışık tutan arşivde

Türkiye’nin diplomasi tarihine ışık tutan belgeler Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Dairesi Başkanlığı’nda saklanıyor. 1919 yılından itibaren oluşturulan diplomatik metinler, özel koşullarda korunuyor. TRT Haber, o arşivi görüntüledi.

Gümrü Antlaşması, Mudanya Mütarekesi, Montrö Boğazlar Sözleşmesi…

Türkiye’nin diplomatik hafızası Dışişleri Bakanlığı arşivinde saklanıyor.

Tasnif edilmiş belgeler dijital ortamda da saklanıyor

Dışişleri Bakanlığı Arşiv Dairesi Antlaşmalar Genel Müdürü Engin Yürür, arşivde milyonlarca belge olduğunu belirterek, "Fiziki arşivimiz burada belgeler kağıt halinde bulunuyor. Belgeleri bir de dijital ortamda tasnif ettikten sonra dijital ortamda saklıyoruz o da ayrı bir sistem" dedi.

Dışişleri Bakanlığı arşivlerinde Kars ve Ankara antlaşmaları gibi Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin sınırlarının belirlendiği sözleşmeler de bulunuyor.
Lozan Antlaşması’nın ardından imzacı devletlere verilen kopyalardan ikisi de burada korunuyor.

"32 depomuz yangına karşı argon gazı ile korunuyor"

Yürür, arşivle ilgili şu bilgileri de verdi:

"Burası ışıksız bir yer, iklimlendirme şartları mükemmel nem sıcaklık olarak. Bir yangın çıkması durumunda belgelere zarar vermeyecek gaz sistemleri argon gazıyla korunuyor. Buna benzer 32 depomuz var."

Devlet Arşivleri’ne 750 bin sayfanın üzerinde belge aktarıldı

Türkiye Cumhuriyeti diplomasi tarihinin birbirinden değerli belgeleri yıllardır Dışişleri Bakanlığı Arşiv Dairesi Başkanlığı’nda özenle saklanıyor. Bu belgeler devlet arşivleri tarafından kamuoyu ile paylaşılmaya da başlandı. Bugüne kadar 48 ülke ile ilgili 750 bin sayfanın üzerinde belge kamuoyu ile paylaşıldı, bu sayının 2023’te 1 milyonu aşması bekleniyor.

Devlet arşivlerine aktarılan 20 bin 876 belge bugüne kadar 314 araştırmacı tarafından görüntülendi. Erişime açılan belge sayısını artırmak için de çalışmalar sürüyor.

"80 bin sayfa belge araştırmacılar tarafından incelendi"

Engin Yürür konuyla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü:

"2019’dan itibaren belgelerimizin sayısını tasnif edip gizliliklerini büyükelçilerimiz tarafından kaldırdıktan sonra Devlet Arşivleri Başkanlığı’na iletmeye başladık. Bugüne kadar bildiğimiz kadarıyla 80 bin sayfa belge araştırmacılar tarafından alındı ve incelendi."

Dışişleri Bakanlığı Arşiv Dairesi Başkanlığı, tecrübesini çok sayıda ülkenin devlet arşivi ile de paylaşıyor.

Haber: Ayşe Nur Gündoğdu

Kamera: Erkam Karakaya

Kurgu: Mustafa Şencan