Trigliserid nedir? Yüksek trigliserid düzeyi ve sıhhat riskleri
Günümüzde sıhhatimizi korumak ve kaliteli bir ömür sürdürebilmek için beslenmemize dikkat etmemiz gerekiyor. Bu bağlamda, trigliseridlerin rolü ve tesirleri hayli kıymetlidir. Yüksek trigliserid düzeyleri kalp hastalığı, damar tıkanıklığı, pankreatit ve metabolik sendrom riskini arttırır. Trigliserid seviyelerini denetim etmek için sağlıklı beslenme, nizamlı fizikî aktivite, sigara ve alkol tüketiminin azaltılması ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi önerilir. Pekala, trigliserid nedir? Yüksek trigliserid neden olur? Yüksek trigliserid sıhhat riskleri nelerdir? Trigliserid seviyesi nasıl denetim edilebilir? Tüm merak edilenler haberimizdedir.
TRİGLİSERİD NEDİR?
Trigliseridler, bedende güç depolamak için kullanılan bir cins yağdır. Üç yağ asidinin birleşmesiyle oluşurlar ve kan dolanımında güç kaynağı olarak taşınırlar. Trigliseridler, besinlerde bulunan yağların sindirim sürecinde yağ asitlerine ve gliserole parçalanmasıyla oluşur. Bu trigliseridler güç depolamanın yanı sıra bedende çeşitli değerli fonksiyonlara sahiptir. Bunlar ortasında güç muhtaçlığını karşılamak, hücre membranlarının yapısına katkıda bulunmak, organları korumak ve beden ısısını dengelemek yer alır.
YÜKSEK TRİGLİSERİD NEDEN OLUR?
Yüksek trigliserid düzeyleri birkaç farklı nedene bağlı olabilir.
- Diyet ve Yağ Alımı
Beslenme alışkanlıkları, trigliserid düzeylerini etkileyen kıymetli bir faktördür. Yüksek ölçüde doymuş yağ, trans yağ ve şeker içeren bir diyet, trigliserid düzeylerinin yükselmesine neden olabilir. Ayrıyeten, çok ölçüde alkol tüketimi de trigliserid düzeylerini artırabilir.
- Genetik Faktörler
Genetik faktörler, bireylerin trigliserid düzeylerini etkileyebilir. Ailesinde yüksek trigliserid düzeyleri olan şahıslar, genetik yatkınlık nedeniyle daha yüksek risk altında olabilirler.
- Obezite ve Sedanter Ömür Tarzı
Obezite ve sedanter hayat biçimi, trigliserid düzeylerinin yükselmesine katkıda bulunabilir. Obezite, bedende yağ depolanmasını artırarak trigliserid düzeylerini artırabilir. Tıpkı formda, fizikî aktivitenin eksikliği de trigliserid düzeylerini etkileyebilir.
- Metabolik Sendrom
Metabolik sendrom, yüksek trigliserid düzeylerinin bir belirtisi olabilir. Metabolik sendrom, obezite, yüksek kan basıncı, insülin direnci ve düşük HDL (iyi) kolesterol seviyeleri üzere faktörlerin bir kombinasyonudur.
YÜKSEK TRİGLİSERİD DÜZEYİNİN SIHHAT RİSKLERİ NELERDİR?
Yüksek trigliserid düzeyleri, çeşitli sıhhat meselelerine yol açabilir.
- Kardiyovasküler Hastalıklar
Yüksek trigliserid düzeyleri, kalp hastalığı ve damar tıkanıklığı riskini artırabilir. Trigliseridler, arterlerde plak birikimine neden olarak damarların daralmasına ve kan akışının engellenmesine yol açabilir.
- Pankreatit
Yüksek trigliserid düzeyleri, pankreatit ismi verilen pankreas iltihabına neden olabilir. Pankreatit, şiddetli karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma üzere semptomlara yol açan önemli bir durumdur.
- Metabolik Sendrom
Yüksek trigliserid düzeyleri, metabolik sendromun bir modülü olarak görülebilir. Metabolik sendrom, tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve obezite üzere bir dizi sıhhat problemini içeren bir durumdur.
TRİGLİSERİD SEVİYESİ NASIL DENETİM EDİLEBİLİR?
Trigliserid düzeylerini denetim etmek, sağlıklı bir hayat sürdürmek için kıymetlidir. İşte trigliserid seviyelerini denetim etmenin kimi yolları:
- Sağlıklı Beslenme
Sağlıklı bir beslenme sistemi, trigliserid düzeylerini denetim etmede tesirlidir. Doymuş yağ ve trans yağ içeren yiyeceklerin tüketimi sonlandırılmalıdır. Bunun yerine, sağlıklı yağ kaynakları olan avokado, zeytinyağı ve balık üzere besinler tercih edilmelidir. Ayrıyeten, şekerli ve işlenmiş besinlerin tüketimi azaltılmalıdır.
- Fiziksel Aktivite
Düzenli fizikî aktivite, trigliserid düzeylerini düşürmede yardımcı olabilir. Antrenman yapmak, güç harcamasını artırır ve trigliseridlerin yakılmasına yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik idman yapmak önerilir.
- Sigara ve Alkol Tüketimi
Sigara içmek ve çok ölçüde alkol tüketmek, trigliserid düzeylerini artırabilir. Sigarayı bırakmak ve alkol tüketimini sınırlamak, trigliserid seviyelerinin denetim altında tutulmasına yardımcı olabilir.
- İlaç Tedavisi
Yüksek trigliserid düzeyleri olan şahıslarda tabipler ilaç tedavisi önerebilir. Bu ilaçlar, trigliserid düzeylerini düşürmeye yardımcı olur ve kardiyovasküler riskleri azaltır. Fakat, ilaç tedavisi herkes için uygun olmayabilir ve hekiminize danışmanız kıymetlidir.
KAN YAĞINI BAHARATLA DÜŞÜRÜN
Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, sonuçları Journal of Nutrition mecmuasında yayımlanan, Pennsylvania State Üniversitesi bilim adamları tarafından yürütülen araştırmada, yağlı bir yemekte kullanılan zerdeçal, karanfil, kırmızı biber, yabani mercanköşk, biberiye, tarçın ve karabiberin bilhassa trigliserid kıymetlerinde yüzde 30 oranında bir düşüş sağladığı görüldü.
Araştırma grubu, deneklerin bir kısmına, baharatsız yemek, öbür kısmına ise birebir yemeği baharatla tatlandırarak verdi. Yemeklerden sonra deneklerden her yarım saatte bir kan alındı. Kan bedelleri ölçülen deneklerde, baharatlı yemekleri yiyenlerin kan yağ oranlarının daha düşük olduğu görüldü.
Baharatlı yemekler verilen deneklerin yalnızca trigliserid oranının değil, insülin bedelinin de yüzde 20 azaldığı tespit edildi.