Nijer’de demokratik yollarla başa gelen cumhurbaşkanı devrildi

Dünyanın en büyük uranyum yataklarına sahip olan Nijer‘de asker idareye el koyduğunu duyurdu. Kendilerine “Vatanı Muhafaza Ulusal Kurulu (CNSP) “ismini veren bir küme asker, bir karargahta çektikleri ve devlet televizyonu ORTN’de yayımlanan görüntüde darbe bildirisi okudu.

NİJER’DE CUMHURBAŞKANI DEVRİLDİ

Yarbay Amadou Abdramane’nin okuduğu bildiride, giderek berbatlaşan güvenlik durumu ve ülkenin içinden geçtiği sosyo-ekonomik kriz nedeniyle Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum’un devrildiği ve anayasanın askıya alındığı bildirildi. Bildiride, 22.00-05.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacağı ve tüm hudutların kapatıldığı kaydedildi. Darbeyi protesto etmek isteyen göstericilere polis ateş açarak karşılık verdi.

Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum, sabah saatlerinde Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı ögeleri tarafından alıkonulmuştu. Halk, darbeyi engellemek için sokağa çıkmış ve Bazoum’un hür kalması için protesto gösterisi düzenlemişti.

Darbenin ardında yaklaşık 10 yıldır Cumhurbaşkanı Muhafız Alayı kumandanı olarak misyon yapan General Omar Tchiani’nin olduğu belirtiliyor. Bazoum’un son günlerde, evvelki Cumhurbaşkanı Mahamadou Issoufou periyodunda de birebir misyonda bulunan Tchiani’yi vazifeden almak istediği tez ediliyordu.

Fransa’dan bağımsızlığını 1960’ta alan Nijer‘de bugüne kadar 4 darbe ve sayısız darbe teşebbüsü yaşandı. Ülkede en son darbe 2010’da eski Cumhurbaşkanı Mamadou Tandja’ya karşı yapıldı. Mohamed Bazoum, Şubat 2021’de seçilmiş ve ülkede birinci defa demokratik yollarla seçilmiş cumhurbaşkanı vazifesini yeniden demokratik yollarla seçilmiş halefine bırakmıştı.

Bazoum, şimdi yemin edemeden 31 Mart 2021’de darbe teşebbüsü yaşamış, teşebbüs kısa müddette bastırılmıştı. Bir ziyaret için Türkiye’de bulunan Bazoum, Mart 2022’de de bir darbe teşebbüsü atlatmış ve çabucak ülkesine dönmüştü.

Nijer, Sahel bölgesinde Mali ve Burkina Faso’da askeri idarelerin başa gelmesinden sonra Batılı güçlerin bölgedeki tek müttefiki olarak değerlendiriliyordu. Komşusu Mali ve Burkina Faso, Rusya ile yakınlaşırken Nijer, Rus güvenlik şirketi Wagner ile işbirliğine karşı çıkıyordu.

Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum’un askeri darbeyle devrilmesi sonucu darbe destekçileri sokağa çıktı. Niamey’de Ulusal Meclis etrafında toplanan yüzlerce kişi “Fransa defol”, “Yaşasın Nijer ordusu” sloganları attı.

Dosso’da toplanan küme da Fransız askerlerinin ülkeden derhal ayrılmasını talep etti. Her iki şovda de hareketçilerin Rus bayrakları taşıması dikkati çekti. Öte yandan Niamey’de toplanan göstericiler Bazoum’un partisi “Nijer Demokrasi ve Sosyalizm Partisi (PNDS-TARAYA)” genel merkezini ateşe verdi.

Taşlı ve sopalı göstericiler, binayı ateşe vermeden evvel olay yerindeki araçları taşladı. İtfaiyenin müdahalesine karşın parti binasının büyük bir kısmının kullanılamaz hale geldiği öğrenildi.

Nijer Silahlı Kuvvetleri, ülkede kan dökülmemesi ismine idareye el koyan Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayına bağlı ögeleri desteklediklerini duyurdu. Nijer ordusundan yapılan yazılı açıklamada, güvenlik güçlerinin farklı ögeleri ortasında kan dökülmesinin önüne geçmek, Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum ve ailesinin fizikî bütünlüğünü korumak için darbe bildirisini desteklemeye karar verdikleri belirtildi.