Kıbrıs’ta Türk mallarının makus kullanımı gündemde
Kıbrıs‘ta 1974 sonrasında Ada’nın güneyinde Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) denetiminde kalan Türk şahsi ve vakıf mallarının berbat kullanımıyla ilgili gerçekler Rum basınına da yansırken yetkililer, kimi inceleme ve denetleme düzeneklerini harekete geçirme baskısı altında.
Rum basınında “Türk malları yağmalanıyor” başlığıyla yer alan birtakım haberler ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) yetkililerinden elde edilen bilgilere nazaran, güneyde bulunan Türk taşınmazlarıyla ilgili istismar olayları arttı.
GKRY İçişleri Bakanlığı hususun ağır formda gündeme gelmesi üzerine, Kıbrıs Türk mallarının idaresine ait orta ve uzun vadeli kimi önlemler alacağını duyurdu.
Bakanlık, öncelikli olarak Güney Kıbrıs’ta 1974 öncesi kalan Türklere ilişkin taşınmazlar ile vakıf mallarının yeni kullanımıyla ilgili inceleme ve kontrol sistemlerinin devreye alınacağını belirterek artık aşikar olan Türk mallarının makûs idaresine müdahale edilmesi, ticari maksatlarla kullanılan Kıbrıs Türk mallarının kira kontratlarının incelenmesi için bir iç kontrol ünitesi kurulması, Kıbrıs Rum Ziraî Ödeme Örgütünün envanterindeki tarım topraklarının incelenmesi, kira kontratlarının tekrar gözden geçirilmesini yeni önlemler olarak açıkladı.
Baf Belediye Lideri söz verdi
GKRY denetimindeki Baf Belediyesinin Lideri Fedonas Fedonos, mevzuyla ilgili daha evvel hazırlanan bir raporu soruşturan Rum Temsilciler Meclisi Kontrol Komitesi’ne verdiği sözde Güney Kıbrıs’taki siyasi partileri, burada bulunan Türk taşınmaz mallarının idaresini makûs yönetim etmekle suçladı.
Fedonos eski bir politiğin Türk taşınmazlarını diğerlerinin satın almasına yardım etmekten soruşturma geçirdiğini hatırlatarak, Baf’ın kent merkezindeki dükkanların yüzde 70’inin sahibinin Türkler olduğuna tabirinde yer verdi.
Rum kesitindeki Türk mallarının yağmalanması süreciyle ilgili polise de söz verdiğini aktaran Fedonos, Kontrol Komitesi tarafından kendisinden talep edilen detaylı notları göndereceğini kaydetti.
Baf Belediye Lideri Fedonos, daha evvel de yaptığı bir açıklamada, Yeşilova (Mandria) bölgesindeki kıyı şeridinde bulunan Kıbrıs Türk taşınmazlarına ait milyon avroluk vurgun yapıldığını argüman etmişti.
Rum kısmındaki Türk malları 3 farklı sistemle ele geçiriliyor
Güney Kıbrıs’ta 1974 öncesine ilişkin Türk şahsi ve vakıf taşınmazlarını ele geçirmede 3 farklı prosedür kullanıldığı GKRY’de daha evvel soruşturmalar ve çeşitli davalarda ayrıntılarıyla kayda geçti.
Kamu faydasına istimlak prosedürü ile binlerce dönüm Türk toprağı Rumlar tarafından alındı.
Hak sahiplerinin istekleri olmadan kamu kurum ve kuruluşları tarafından istimlak edilerek, havalimanı, yol ve park imali projeleri münasebet gösterilerek istimlak edilen toprakların bedelinin GKRY tarafından Türklere daha sonra ödeneceği tez ediliyor.
Güney Kıbrıs’ta uydurma dokümanlarla Rumlara yahut 3. ülke vatandaşlarına verilmiş çok sayıda Türklere ilişkin arazi, dükkan ve mesken bulunuyor.
Yasa dışı halde işgal edilen dükkan ve topraklar ile GKRY’nin idari ve türel olarak süreç yapmaması ise 3. usul olarak anılıyor.
Baf ve Larnaka’daki uygulamalar mercek altında
Güney Kıbrıs’taki taşınmaz Türk malları konusunda İçişleri Bakanlığına bağlı Kıbrıs Türk Malları Yönetimi yetkili sayılıyor. GKRY’de çeşitli devirlerde soruşturma ve yargılamalara husus olan Türk mallarının yağmalanması sıkıntısına raporlara nazaran daha çok Baf ve Larnaka kentlerinde rastlanıyor.
GKRY Sayıştayı ve Temsilciler Meclisi Kontrol Komitesi geçen yıl Kıbrıs Türk Malları Yönetimi’nde çalışan 3 memurun tapu sahtekarlığıyla Baf kentinde Türk mallarını eş ve çocuklarının üzerine geçirdiğini tespit etti.
Araştırmalar sonucu memurların birinin eşi üzerinde 180 hektar Türklere ilişkin tarım yeri tespit edildi.
Rum kısmında 18 milyar avroluk Türk taşınmazı bulunuyor
GKRY’de 2 yıl evvel yapılan bir araştırmada burada bulunan Türk şahsi ve vakıf mallarının kıymetinin 18 milyar avro kadar olduğunun iddia edildiği açıklanmıştı.
Araştırma sonucu, Rum bölümündeki Türk mallarının 20 bin 621 kişi tarafından kullanıldığı belirtilerek, 2 yıl evvel bu malların hak sahiplerine ödenmeyen 9 milyon avro seviyesinde kirası bulunduğu öne sürülmüştü.
Aynı araştırmada Güney Kıbrıs’ta kalan Türk topraklarının 61 bin hektar olduğu ve tekrar Kıbrıslı Türklere ilişkin 1652 tatil meskeninin Rumlar tarafından kullanıldığı bilgisine yer verilmişti.
Rumlar tarafından burada kalan Türk mallarının yasa dışı işgali ve kullanımı kabul edilirken, yapılan soruşturma ve yargılamalarda bugüne kadar kesin bir sonuca ulaşılamamış olması KKTC makamları tarafından eleştiriliyor.