Fentanil nedir? Fentanil ne demek? Fentanil ne manaya geliyor?

Fentanil nedir? sorusu son vakitlerde arama motorlarında sıklıkla karşılaştığımız bir soru. Fentanil kavramı merak edilenler ortasında yer alıyor. Vatandaşlar Fentanil nedir? Fentanil ne demek? Fentanil ne manaya geliyor? sorularına karşılık arıyoruz. Haberler.com olarak merak ettiklerinize karşılık sunuyoruz. Pekala, Fentanil nedir? Fentanil ne demek? Fentanil ne manaya geliyor?

FENTANİL NEDİR?

Fentanil (Fentanyl), birinci olarak 1950’lerin sonunda Belçika’da bulunan Janssen Pharmaceutica tarafından sentez edilmiş, morfinden yaklaşık 80 sefer, meperidinden ise 500 kat daha güçlü olan bir opioid analjeziktir. Fentanil, Sublimaze ticari ismi altında bir intravenöz anestetik olarak 1960’larda tıbbi çalışmalarda kullanılmaya başlamıştır. Preparatlarda Fentanyl sitrat halinde bulunur. Günümüzde çeşitli dozlarda – Türkiye’de – 0,05 mg/ml konsantrasyonda ampuller ve Transdermal Flaster formunda formları bulunmaktadır. Molekül DSÖ’nün Temel İlaçlar Listesi’nde yer almaktadır.

Hastane ortamında ve uzman şahıslarca kullanılmalıdır. Opioid bir casus olan Fentanyl kırmızı reçeteye ve rapor ile – Türkiye’de – yazılarak verilir. Kliniklerde droperidol ile kombine verildiğinde aktif bir nöroleptanaljezik olur.

Endikasyonları

Genel ya da lokal anestezide narkotik analjezik katkısı olarak; anestezinin indüksiyonunda droperidol üzere bir nöroleptik ile birlikte anestetik premedikasyon olarak ve genel ya da lokal anestezinin idamesinde yardımcı olarak ve majör cerrahi operasyona girecek yüksek-riskli hastalarda oksijen ile anestetik casus olarak kullanılır.

Kontrendikasyonları

İlacın bileşenlerinden birine ya da öbür morfinomimetiklere karşı toleransı olmayan hastalarda kontrendikedir.

Uyarılar

Tüm güçlü opiodlerde olduğu üzere, teneffüs depresyonu dozla alakalıdır ve Naloxone üzere spesifik bir narkotik antogonisti ile geri döndürülebilir, fakat teneffüs depresyonunun opioid tesirinden daha uzun sürebilmesi nedeniyle daha sonra ek dozlar gerekebilir. Derin analjeziye post-operatif periyotda da kalıcı olan ya da nüks edebilen bariz teneffüs depresyonu eşlik edebilir. Anestezi sırasında hiperventilasyon hastanın CO2’e karşılığını değiştirebilir bu da post-operatif teneffüsü tesirler. Torakal kasları da kapsayan kas rijiditesi ortaya çıkabilir. Non-epileptik miyoklonik hareketler ortaya çıkabilir. Kâfi ölçüde antikolinerjik almayan hastalarda ya da fentanil non-vagolitik kas gevşeticilerle kombine edildiğinde bradikardi ve muhtemelen asistol ortaya çıkabilir. Bradikardi atropinle tedavi edilebilir. Opioidler özelikle hipovolemik hastalarda hipotansiyonu indükleyebilirler. İntraserebral ahengi tehlikede olan hastalarda süratli bolus enjeksiyonlardan kaçınılmalıdır. Kronik opioid terapisinde olan ya da opioid bağımlılık hikayesi bulunan hastalarda daha yüksek doz gerekebilir. Yaşlı ya da zayıf hastalarda dozun azaltılması önerilir. Denetim edilemeyen hipotiroidizm, pulmoner hastalık, teneffüs rezervinin azalması, alkolizm, yetersiz böbrek ya da karaciğer işlevi olan hastalarda opioidler dikkatle titre edilmelidir. Fentanil droperidol ile birlikte kullanıldığında hipotansiyon insidansı daha yüksektir. Droperidol ekstrapiramidal semptomları indükleyebilir fakat bu durum antiparkinson casuslarla denetim altına alınabilir. Hamile hastalara uygulanmasından evvel riskler ve potansiyel faydalar değerlendirilmelidir. Fentanilin plasentaya geçmesi ve fötal teneffüs merkezinin opiatlara bilhassa hassas olması nedeniyle doğum sırasında (sezaryen de dahil olmak üzere) uygulama önerilmez (i.m. ya da i.v.). Anne sütüne geçebilir. Bu nedenle bu ilacın uygulanmasında sonraki 24 saat içinde emzirme önerilmez. Hasta sırf uygulamanın akabinde kâfi vakit geçtiğinde araç ya da makine kullanabilirler.

Yan etkileri

İntravenöz opioid ugulamasıyla kontaklı olarak ör. teneffüs depresyonu, apnea, kas rijiditesi (torakal kasları da içerebilen), miyoklonik hareketler, bradikardi, (geçici) hipotansiyon, bulantı, kusma ve baş dönmesi üzere advers tepkiler görülebilir. Daha seyrek bildirilen advers tepkiler: Larenks spazmı, alerjik tepkiler (anaflaksi, bronkospazm, prurit, ürtiker gibi) ve asistol bildirilmiştir. Ender olgularda operasyondan sonra sekonder rebound teneffüs depresyonu gözlenmiştir. Droperidol üzere bir nöroleptik ile kullanıldığında ürperme ve/veya titreme; huzursuzluk, post-operatif halüsinasyon episodlar; ve ekstrapiramidal semptomlar görülebilir.